Zachowania agresywne na izbie przyjęć w ocenie personelu medycznego Aggressive behavior in the emergency room as assessed by medical staff

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Karolina Łatacz

Abstrakt

Wstęp: Pracownicy w szpitalach spotykają się z aktami agresji ze strony pacjentów. Skala tego zjawiska w Polsce i na całym świecie jest bardzo duża. Skutki pojawienia się zachowań agresywnych wobec pracowników medycznych mogą przyjmować różnorodny charakter. Odnoszą się do różnych aspektów życia, gdyż w ich konsekwencji ofiara może doznać uszkodzeń ciała czy urazów psychicznych. Z perspektywy ekonomicznej efektem agresji jest konieczność zwiększenia nakładów finansowych, związanych z takimi czynnikami jak absencja pracowników, konieczność wypłaty rent lub wymiana zniszczonego sprzętu, a także spadek efektywności pracy. Przemoc negatywnie oddziałuje na funkcjonowanie psychiczne pracownika, gdyż powoduje obniżenie samooceny, pewności siebie czy gotowości do działania.
Cel: Celem pracy jest zbadanie, w jaki sposób agresywne zachowania pacjentów oddziałują na poczucie bezpieczeństwa i komfort pracy pracowników Izby Przyjęć szpitala.
Materiał i metody: Badanie ankietowe zostało wykonane za pomocą kwestionariusza ankiety, składającego się z 26 pytań. Badanie zostało zrealizowane w styczniu i lutym 2023 roku. Na podstawie uzyskanych danych dokonano analizy wyników przy użyciu pakietu Statistics 25. Analiza testem chi-kwadrat pozwoliła sprawdzić występowanie zależności bądź ich braku z uwzględnieniem zmiennych. Za poziom istotny statystycznie przyjęto wartość p < 0,05.
Wyniki: W ankiecie uczestniczyło 105 osób. Byli to pracownicy Izby Przyjęć szpitala w Częstochowie. Ankietowani odpowiadali na pytania dotyczące przyczyn, rodzajów i form agresji wśród pacjentów Izby Przyjęć. Oceniano poczucie bezpieczeństwa pracowników Izby Przyjęć oraz znajomość sposobów i metod radzenia sobie z agresywnymi pacjentami.
Wnioski: Personel medyczny jest narażony na zachowania agresywne ze strony pacjentów. Incydenty takie występują w szczególności w Izbach Przyjęć. Czynnikami powodującymi wzrost ryzyka zachowania agresywnego są: płeć męska, młody wiek, niski status społeczno-ekonomiczny, wcześniejsze zachowania agresywne, brak kontroli emocjonalnej, frustracja. Pacjenci agresywni mogą charakteryzować się pobudzeniem fizycznym i werbalnym, agresją słowną i przemocą w zachowaniu. Ze względu na kierunek działań zachowania agresywne mogą mieć postać działań ukierunkowanych na pracowników medycznych, innych pacjentów lub być aktem autoagresji. Agresywna postawa pacjenta stanowi problem w miejscu pracy. Zachowania agresywne ze strony pacjenta mogą mieć różnorodne skutki dla personelu medycznego, przejawiające się m. in. reakcją stresową, lękiem, strachem o własne zdrowie, nerwowością, utrzymującym się napięciem i dyskomfortem psychicznym.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Dział
Artykuły

Bibliografia

Lickiewicz J.: Agresywny pacjent Metody i techniki postępowania. Warszawa: PZWL; 2023.

Cierpiałkowska L. Ziarko M.: Psychologia uzależnień – alkoholizm. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne; 2012.

Lickiewicz J. Piątek J.: Doświadczanie agresji w pracy pielęgniarskiej. Sztuka Leczenia 2014, 3-4: 11–22.

Chambers M. Kantaris X. Guise V. et al.: Managing and caring for distressed and disturbed service users: the thoughts and feelings experienced by a sample of English mental health nurses. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2015;22(5): 289–297.

Drabik L. Kubiak-Sokół A. Sobol E. ( red.). Słownik Języka Polskiego. Warszawa; PWN; 2021.

Edward Kl. Stephenson J. Ousey K. et al.: Nursing and aggression in the workplace: a systematic review. Br J Nurs. 2014; 23(12): 653–4, 656.

Szrejner M.: Neuroanatomia agresji. Psychiatria po Dyplomie 2014; 4.

Łuczak A. Baka Ł. Najmiec A.: Wybrane metody profilaktyki stresu wśród personelu medycznego psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Ergonomia 2019; 6: 16-20.

Viottini E. Politano G. Fornero G.et al.: Determinants of agression against all health care workers in large-sized university hospital, BMC Health Services Research, 2020, 20: 215.

Patryn R.: Agresywny pacjent. Odstąpienie przez lekarza od wykonywania czynności zawodowych. Gastroenterologia Praktyczna 2020; 1(46): 96-102.

Fołończuk-Wieczorkowska H. Żukrowska M.: Przykłady zachowań agresywnych i sposoby radzenia sobie z agresywnym pacjentem w: Steciwko A. Barański J. Mastalerz--Migas A.: Agresja w opiece zdrowotnej. Wrocław 2014 Urban&Partner.

Sosińska J.: Pobudzenie i agresja pacjentów wobec personelu pielęgniarskiego – postę- powanie. OIPiP Biuletyn 2018; 1: 22-25.

Mosiołek A. Koweszko T. Gierus J.: Agresja w placówkach psychiatrycznych - próba zdefiniowania problemu. Psychiatria 2014;T 11; 2: 87-91.

Frydrysiak K. Grześkowiak M. Podlewski R.: Agresja pacjentów zagrożeniem w pracy zespołów ratownictwa medycznego. Anestezjologia i Ratownictwo 2014; 8: 381-391.

Tarczoń E. Beck-Krala E.: Kreowanie kultury bezpieczeństwa w sektorze opieki zdrowotnej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach 2018;1(14):127-140.

Mosiołek A. Gierus J. Margański M. Margańska K. Szulc A.: Konsekwencje zachowań agresywnych ze strony pacjentów z zaburzeniami psychicznymi dla personelu medycznego. Psychiatria 2020; 17, 1: 23-28.

Grudzień D. Zurzycka P. Radzik T.: Opinie personelu medycznego na temat agresywnych zachowań pacjentów. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2015;4(45): 242-247.

Wojciszke B.: Psychologia społeczna. Warszawa Scholar 2013.

Wojnicka D. Włoszczak-Szubzda A.: Wiedza i umiejętności personelu medycznego w odniesieniu do przejawów agresji ze strony pacjenta. Aspekty Zdrowia i Choroby 2017;2(2):51–63.

Hadera F. Babuśka-Roczniak M. Brodziak-Dopierała B. Roczniak W.: Opinia pracowników izby przyjęć na temat udzielania pomocy medycznej pacjentom będącym pod wpływem alkoholu. Medycyna Środowiskowa – Environmental Medicine 2022; Tom 25; 3-4: 59-65.

Imalach Gunasekara F. Butler S. Cech T. Curtis E. Douglas M. Emmerson L. Greenwood R. i wsp.: How do intoxicated patients impact staff in the emergency department? An exploratory study. NZ Med. 2013;124:14-23.

Rudnicka-Drożak E. Misztal-Okońska P. Młynarska M.: Opinia pracowników szpitalnego oddziału ratunkowego na temat udzielania pomocy medycznej pacjentom w stanie zatrucia alkoholem – doniesienie wstępne. Probl Hig Epidemiol. 2013;94(3):577-582.