Ocena jakości życia osób starszych podczas pandemii COVID-19 Assessment of the quality of life of older people during the COVID-19 pandemic

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Dominika Ziomkowska
Sylwia Krzemińska

Abstrakt

Wstęp. Jakości życia nie można precyzyjnie zdefiniować, przez jej wielowymiarowość. Ustosunkowując się do jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia (HRQoL) należy zwrócić uwagę na mnogość problemów z tym związanych. Jest to głównie wartość subiektywna, która zależy od wielu czynników m. in. od stanu psychicznego, osobowości i stanu materialnego. Podczas pandemii COVID-19 ilość czynników stresowych w życiu każdego człowieka drastycznie wzrosła, co miało wpływ na jakość życia ludzkości. Jedną z grup która wyraźnie została dotknięta społeczną izolacją, byli seniorzy. To właśnie ta grupa społeczna musiała mierzyć się z całkowitą zmianą w sposobie życia i poczuciem osamotnienia.
Cel pracy. Celem pracy jest Ocena jakości życia osób starszych podczas pandemii COVID-19.
Materiał i metody badawcze. W pracy posłużono się kwestionariuszem ankiety, skalą WHOQOL-AGE, Geriatryczną Skalą Oceny Depresji (GDS) oraz Skalą odczuwanego stresu (PSS-10). W kwestionariuszu ankiety pytania dotyczyły wieku, płci, miejsca zamieszkania, stanu cywilnego oraz sytuacji materialnej. Materiał badawczy stanowiła grupa 113 seniorów, studentów wrocławskich Uniwersytetów Trzeciego Wieku.
Wyniki. Badania przeprowadzone w tym temacie jednoznacznie mówią, że jakość życia społeczeństwa w tym czasie była gorsza niż przed pandemią. Większość badanych wskazywała na istotę kontaktów z bliskimi podczas izolacji. Mimo ,że według badania, stan cywilny bezpośrednio nie wpływa na nasilenie stresu i depresji u seniorów, to wykazują istotę kontaktów z bliskimi z ich samopoczuciem w innych badaniach. Znaczenie subiektywnej oceny sytuacji materialnej rzutuje na wyniki w kwestionariuszu. Seniorzy wykazujący zadowolenie ze swojej obecnej sytuacji materialnej, przejawiają wyższą jakość życia i mniejsze nasilenie stresu. Wbrew wielu różnic pomiędzy płcią męską, a żeńską, badanie nie wykazało korelacji między tym czynnikiem a jakością życia podczas pandemii COVID-19.
Wnioski: Płeć nie różnicowała istotnie jakości życia seniorów podczas pandemii COVID-19. Wiek oraz stan cywilny nie mają wpływu na jakość życia. Mieszkańcy miast powyżej 500 tys. charakteryzowali się istotnie wyższą jakością życia oraz istotnie mniejszym nasileniem stresu niż mieszkańcy wsi. Osoby o dobrej lub bardzo dobrej sytuacji materialnej charakteryzowały się wyższą jakością życia i istotnie mniejszym nasileniem stresu i depresji. Im większe było nasilenie stresu i depresji respondentów, tym istotnie niższa jakość ich życia.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Dział
Artykuły

Bibliografia

Pikuła N.G.: Poczucie sensu życia osób starszych. Oficyna Wydawnicza ,,Impuls”, Kraków 2015.

SeniorHub: Jakość życia osób starszych w Polsce w pierwszym roku pandemii COVID-19. Raport z badania. 2021

Dąbrowska P.: Samotność osób starszych i sposoby jej przeciwdziałania. Kwartalnik Naukowy 2011; 6(2): 84-90.

Zalewska M.: Jakość życia – wybrane koncepcje. Analiza porównawcza wskaźników jakości życia w Polsce i krajach UE. Problemy Zarządzania, 2012, 10, 258-275.

Papuć Ewa. 2011. Jakość życia – definicje i sposoby jej ujmowania. Curr Probl Psychiatry, 12(2): 141-145.

Cieślik B.: Przegląd wybranych kwestionariuszy oceny jakości życia. Acta Bio-Optica et Informatica Medica Inżynieria Biomedyczna, 21, 2, 2015

Dziedzic M.: Satysfakcja z życia, samoocena i poziom odczuwanego stresu u osób w okresie późnej dorosłości uczęszczających na Uniwersytet Trzeciego wieku. 2(22)2015 Kwartalnik Naukowy

Chatzipentidis, K. Uniwersytety trzeciego wieku w obliczu pandemii Covid-19, Dyskurs&Dialog 2020; 2020/4

Zawisza K, Gałaś A, Tobiasz-Adamczyk B: Validation of the Polish version of the WHOQOL-AGE scale in older population. Gerontol Pol 2016; 24: 7-16.

Drążkowski D., Cierpiałkowska L.: Zależność/niezależność od pola a wsparcie społeczne w kontekście stresu. Psychologia Jakości Życia Psychology of Quality of Life 2013, 12, 1(29-41)

Ada C. Mui, PHD Denise Burnette: Cross-Cultural Assessment of Geriatric Depression: A Review of the CES-D and GDS. Journal of Mental Health and Aging, 7, 1, 2001

GUS: Jakość życia osób starszych w Polsce, Warszawa 2021

Kocka K, Grabowska K, Bartoszek A, Domżał-Drzewicka R., Łuczyk M: Wpływ czynników socjodemograficznych na jakość życia pacjentów leczonych hemodializą. Public Health 2016, 51(1): 82-86

Maciejasz M., Timoszuk S., Łątkowski W., Grudecka.A.: Wybrane aspekty jakości zycia osób 60+ w świetle badań jakościowych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 223, 2015. 257-267

Gambin M., Sękowski M., Wożniak-Prus M i wsp.: Objawy depresji i lęku wśród Polaków w trakcie epidemii COVID-19. Raport z badań podłużnych. http://psych.strony.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/98/2021/01/Raport_objawy_depresji_leku_IV_fale.pdf